Σάββατο 29 Μαρτίου 2008

Η Προσευχή του Αγιογράφου.


«Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ο απερίγραπτος υπάρχων τη φύσει της Θεότητος και δια την σωτηρίαν του ανθρώπου επ' εσχάτων εκ της Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας αφράστως σαρκωθείς και αξιώσας περιγράφεσθαι, ο τον άγιον χαρακτήρα της αχράντου Σου όψεως εν τω αγίω Μανδηλίω τυπώσας και δι' αυτού την νόσον του τοπάρχου Αυγάρου ιασάμενος και την ψυχήν αυτού φωτίσας εις την επίγνωσιν Σού του αληθινού Θεού ημών˙ ο δια του Αγίου Σου Πνεύματος συνετίσας τον θείον Απόστολόν Σου και ευαγγελιστήν Λουκάν την μορφήν της παναμώμου Σου Μητρός διαγράψαι, φερούσης Σε ως βρέφος εν ταις αγκάλαις αυτής και το «Η χάρις του εξ εμού τεχθέντος δι' εμού μετ' αυτών» ειπούσης˙ Αυτός, Δέσποτα, Θεέ των όλων, φώτισον, συνέτισον την ψυχήν, την καρδίαν, την διάνοιαν του δούλου Σου (δείνα) και τας χείρας αυτού εύθυνον προς το αμέμπτως και αρίστως διαγραφείν το είδος της εμφερείας Σου και της παναχράντου Σου Μητρός και πάντων Σου των Αγίων, εις δόξαν σην και εις φαιδρότητα και ωραϊσμόν της αγίας Σου Εκκλησίας και εις άφεσιν αμαρτιών των σχετικώς αυτάς προσκυνούντων και μετ' ευλαβείας ασπαζομένων και την τιμήν επί το πρωτότυπον αναφερόντων. Λύτρωσε δε αυτόν εκ πάσης διαβολικής επηρείας, προκόπτοντα εν πάσαις ταις εντολαίς Σου, πρεσβείαις της Παναχράντου Μητρός Σου, του αγίου ενδόξου αποστόλου και ευαγγελιστού Λουκά και πάντων των Αγίων. Αμήν»
Ιδού ο Νυμφίος έρχεται...


29.Ευθέως δε μετά την θλίψιν των ημερών εκείνων ήλιος σκοτισθήσεται και η σελήνη ου δώσει το φέγγος αυτής,και οι αστέρες πεσούνται από του ουρανού,και οι δυνάμεις των ουρανών σαλευθήσονται.

30.Και τότε φανήσεται το σημείον του Υιού του ανθρώπου εν τω ουρανώ...(Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον ΚΔ 29,30) .

Η παραπάνω εικόνα (Γεωργίου Χριστ. Καραβιώτη) έλαβε μέρος στην έκθεση που διοργάνωσε η Εκκλησία της Ελλάδος στο Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 ,από 3 έως 16 Σεπτεμβρίου 2007 ,με τίτλο : " Εικόνες 2007 " και είχε σαν θέμα : " Την εσχατολογία".

Παρασκευή 28 Μαρτίου 2008

Το Θεϊκό άρωμα των χρωμάτων…


Όταν κοιτάζεις τα χρώματα της αγιογραφίας ,που είναι τοποθετημένα μέσα στα λογίς-λογίς βαζάκια… και συλλογίζεσαι το τι μπορούν να κάνουν …τότε σηκώνεις τα μάτια σου προς τον ουρανό και δοξάζεις τον Κύριον των δυνάμεων …

Και τα πιάνεις στα χέρια σου και τα επισκοπείς με σεβασμό…και διαβάζεις τα ονόματα τους…και εικονογραφείς το χρώμα τους…και τους μιλάς…και τους ψιθυρίζεις ύμνους αγγελικούς…

Και τα αναμειγνύεις …και κάνεις συνθέσεις…και αυξομειώνεις τους τόνους …και παιγνιδίζεις μαζί τους …και χαίρεσαι για την ταπεινότητα και τη λαμπρότητα τους …

Και τα απλώνεις επάνω στο ξύλο με ευλάβεια…κι αυτά προσδίδουν στο σχέδιο το άρωμα της πίστης και της χάριτος και της προσευχής του αγιογράφου..

Κι αυτό το άρωμα των χρωμάτων στολίζει την εικόνα…και την κοσμεί με μια ουράνια γλυκύτητα …και της προσφέρει θυμίαμα ταπείνωσης…ένα θυμίαμα ασκητικό…

Κι η καρδιά του αγιογράφου αγάλλεται …και πάλλεται από χαρά και συγκίνηση…και χρωματίζεται…και αρωματίζεται …και δακρύζει …και κλαίει …

Και φιλά και προσκυνά το έργο της Θείας χάριτος…και συνομιλεί με τα χρώματα…αυτούς τους καλούς συντρόφους της πίστης του… και τους ευχαριστεί…

Και προσεύχεται…και νιώθει στο άγγιγμα τους αυτό το Θεϊκό άρωμα τους…
Περί της αγιογραφίας.

Γράφει ο κυρ. Φώτης Κόντογλου στο βιβλίο του ΄Εκφρασις : « Το κάλλος είς την λειτουργικήν ζωγραφικήν είναι κάλλος πνευματικόν, και ουχί σαρκικόν. Η τέχνη αύτη είναι νηστευτική και λιτή, εκφράζουσα τη πτωχεία τα πλούσια, και όπως είναι το Ευαγγέλιον και η Παλαιά Διαθήκη συνοπτικά και συντομολόγα, ούτω και η Ορθόδοξος αγιογραφία είναι απλή, χωρίς περιττά στολίδια και ματαίας επιδείξεις.

Οι παλαιοί εκείνοι αγιογράφοι ενήστευαν, δουλεύοντας, και οπόταν άρχιζαν μίαν εικόνα, άλλαζαν τα εσώρουχά των, δια να είναι καθαροί έσωθεν και έξωθεν, και εργαζόμενοι έψαλλαν, δια να γίνεται το έργο των με κατάνυξιν και δια να μην μετεωρίζεται ο νους των εις τα εγκόσμια.

Όσην ευλάβειαν και ταπείνωσιν και πίστιν είχαν οι αγιογράφοι οπού εποίησαν τας σεβάσμιας και αγίας εικόνας, άλλην τόσην ευλάβειαν και ταπείνωσιν και πίστιν πρέπει να έχωμεν και ημείς οπού τας προσκυνούμεν, δια να αξιωθώμεν την μυστικήν χάριν οπού διαχύνεται εις αυτάς, κατά τους λόγους τούτους του Αγίου Γρηγορίου του Θαυματουργού, οπού λέγει : «Της αυτής δυνάμεως δείται προφητεύουσί τε και ακροωμένοις προφητών, και ουκ αν ακούση προφήτου, ότω μη αυτώ προφητεύσαν Πνεύμα την σύνεσιν των αυτού λόγων εδωρήσατο».

Πέμπτη 27 Μαρτίου 2008

Ο κυρ Φώτης Κόντογλου γράφει…

Διαβάζω από το βιβλίο του ΄Εκφρασις : «Η τέχνη των εικόνων εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν λέγεται Αγιογραφία, ως ζωγραφούσα άγια πρόσωπα και αγίας υποθέσεις. Ο δε αγιογράφος δεν είναι απλώς τεχνίτης οπού κάμνει μιαν αναπαραστατικήν ζωγραφίαν επάνω εις κάποια θέματα θρησκευτικά, αλλά έχει πνευματικόν αξίωμα και πνευματικήν διακονίαν, την οποίαν επιτελεί εις την εκκλησίαν ως ο ιερεύς και ο ιεροκήρυξ.

Η λειτουργική Εικών έχει θεολογικήν έννοιαν. Δεν είναι , ως είπαμεν, μία ζωγραφία οπού γίνεται δια να τέρπει τους οφθαλμούς μας, ή ακόμα δια να μας ενθυμίζη τα άγια πρόσωπα, όπως γίνεται με τας εικόνας οπού έχομεν δια να φέρνωμεν εις την μνήμην μας τους αγαπημένους συγγενείς και φίλους μας, αλλά είναι κατά τέτοιον τρόπον ζωγραφισμένη, ώστε να μας υψώνει από τον φθαρτόν κόσμον τούτον, και να μας κάμνη να οσφρανθώμεν έκείνον τον καινόν αέρα της βασιλείας του θεού»…
Οι Χαιρετισμοί της Παναγίας

Απολυτίκιον . Ήχος πλ. δ΄.


Το προσταχθέν μυστικώς λαβών έν γνώσει,εν τή σκηνή του Ιωσήφ σπουδή επέστη,ο ασώματος λέγων τή Απειρογάμω.Ο κλίνας τή καταβάσει τους ουρανούς,χωρείται αναλλοιώτως όλος εν σοι·ον καί βλέπων εν μήτρα σου,λαβόντα δούλου μορφήν,εξίσταμαι κραυγάζειν σοι·

Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε.


Άγγελος πρωτοστάτης, ουρανόθεν επέμφθη,ειπείν τή Θεοτόκω το Χαίρε· (εκ γ')καί συν τή ασωμάτω φωνή, σωματούμενόν σεθεωρών Κύριε, εξίστατο καί ίστατο, κραυγάζωνπρός αυτήν τοιαύτα·χαίρε δι ης η χαρά εκλάμψειχαίρε δι' ης η αρά εκλείψειχαίρε του πεσόντος Αδάμ η ανάκλησιςχαίρε των δακρύων της Εύας η λύτρωσιςχαίρε ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίςχαίρε βάθος δυσθεώρητον καί Αγγέλων οφθαλμοίςχαίρε ότι υπάρχεις Βασιλέως καθέδραχαίρε ότι βαστάζεις τόν βαστάζοντα πάνταχαίρε γαστήρ ενθέου σαρκώσεωςχαίρε δι' ης νεουργήται η κτίσιςχαίρε δι' ής βρεφουργείται ο Κτίστης.

Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε.